Wijziging van arbeidsvoorwaarden en corona. Arbeidsrecht in tijden van Corona¹ – Deel 3. Wellicht dat u wel eens denkt: “goh, wat hebben we dure arbeidsvoorwaarden. Kan dat nou niet wat minder?” Dan moet u ook maar eens denken aan het gezegde: “Never waste a good crisis…” Het betekent zoiets als het ijzer smeden als het heet is. En in het geval van de Coronacrisis kan het aanleiding zijn om in ieder geval de discussie over bepaalde onderwerpen te starten. En ja, die discussie kan ook betrekking hebben op een wijziging van arbeidsvoorwaarden. Maar wijziging van een bestaand arbeidsvoorwaardenpakket is makkelijker gezegd dan gedaan en daar zijn al boeken over vol geschreven. Dit deel van het feuilleton Arbeidsrecht in tijden van Corona, zal dan slechts enkele punten van aandacht te geven. Needless to say dat u voor advies altijd contact kunt opnemen.
Wijziging van arbeidsvoorwaarden, wat houdt dat in?
Wijziging van arbeidsvoorwaarden en corona gaat eigenlijk om de aanpassing van een bestaand contract. Direct met uw werknemers of via een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO). En om met deze laatste categorie te beginnen: wilt u een CAO wijzigen, dan moet u met de vakbonden rond de tafel. Direct als u een eigen CAO heeft voor uw bedrijf of indirect via uw werkgeversvereniging als het om een bedrijfstak-cao gaat. Dat volgt nu eenmaal uit de wetgeving. Maar vakbonden zullen ook in deze crisistijden niet staan te springen om te gaan praten over wijziging van arbeidsvoorwaarden.
Omdat wijziging van arbeidsvoorwaarden de aanpassing van een bestaand contract is, heeft u in beginsel de goedkeuring van de andere contractspartij nodig. Als u alleen te maken hebt met uw werknemers en dus niet met vakbonden, dan kunt u ook onderzoeken of een eenzijdige wijziging tot de mogelijkheden behoort. En het volgt eigenlijk al uit de woorden: een eenzijdige wijziging is een wijziging die u, als werkgever, zonder instemming van de werknemer doorvoert.
Zijn eenzijdige wijziging van arbeidsvoorwaarden mogelijk?
Een eenzijdige wijziging kan op twee manieren worden bereikt. Als u in uw arbeidsvoorwaarden een eenzijdig wijzigingsbeding hebt opgenomen, dan moet u daar een beroep op doen. Let wel: er moet dan een afweging worden gemaakt van uw belangen ten opzichte van de belangen van de werknemers en deze afweging moet in uw voordeel uitvallen. Bent u de eenzijdige wijziging niet overeengekomen? Dan kunt u altijd nog kijken of de redelijkheid en de billijkheid uitkomst kan bieden.
Eenzijdige wijziging is makkelijker gezegd dan gedaan en erg feitelijk van aard waarbij de werknemer zo ongeveer altijd met 1-0 voorstaat. Het is het beste te vergelijken met polsstokhoogspringen. De lat ligt enorm hoog (en wordt steeds hoger gelegd) maar met de juiste voorbereiding moet u in staat zijn om over deze lat te springen.
Corona aanleiding voor wijziging van arbeidsvoorwaarden?
De Coronacrisis kan een reden zijn om te kijken of arbeidsvoorwaarden gewijzigd kunnen worden. Zeker als de financiële consequenties van de Coronacrisis ertoe kunnen leiden dat de continuïteit van uw onderneming onder druk komt te staan. Last but not least: heeft u een ondernemingsraad, vergeet deze dan niet te betrekken in het eenzijdig wijzigingsproces.
Denkt u aan wijziging van uw arbeidsvoorwaardenpakket? Neem dan contact op voor advies en begeleiding.
1. Geïnspireerd op: Gabriel Garcia Marquez: Liefde in tijden van cholera
